Over de Nederlandse Spoorwegen
De Nederlandse Spoorwegen zijn een Nederlands vervoersbedrijf dat zich toelegt op het treinvervoer in Nederland. Sinds augustus 2015 is Roger van Boxtel president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen. Zijn functie is echter alleen voor het tijdsbestek van één jaar, gezien zijn aanstelling een ad-interim functie betreft na het vertrek van Timo Huges, de voormalige topman van de Nederlandse Spoorwegen.
Naast het binnenlandse vervoer, zijn de Nederlandse Spoorwegen via haar bedrijfsonderdeel NS International ook verantwoordelijk voor het treinvervoer van internationale verbindingen, te denken valt aan bijvoorbeeld de Thalys van Amsterdam naar Parijs.
Ontstaansgeschiedenis
De Nederlandse Spoorwegen bestaan al sinds 1917 toen drie spoorwegmaatschappijen een belangengemeenschap aangingen. Ze voerden allen al hetzelfde tarief, kaartsoorten en abonnementen door, maar met de belangengemeenschap kon de samenwerking nog nauwer plaatsvinden. In 1937 leidde dit ertoe dat de bedrijven met elkaar fuseerden en de Nederlandse Spoorwegen N.V. werd opgericht. Het bedrijf werd een semi-overheidsbedrijf met de Nederlandse overheid als haar enige aandeelhouder.
Verzelfstandiging
Hoewel de Nederlandse Spoorwegen nooit een volledig staatsbedrijf zijn geweest, waren ze lange tijd wel een semi-overheidsbedrijf. Inmiddels is het bedrijf verzelfstandigd, wat betekent dat de overheid er niet zozeer direct zeggenschap over had en er geen subsidies meer naar de Nederlandse Spoorwegen gingen. Bovendien werkten de Nederlandse Spoorwegen destijds al vrij zelfstandig. Desalniettemin heeft de Nederlandse overheid momenteel vrijwel alle aandelen van het bedrijf in handen.
Het spoornetwerk
De Nederlandse Spoorwegen zijn overigens niet de eigenaar van het Nederlandse spoorwegnet. Voorheen was zij dat wel, maar bij de verzelfstandiging van het bedrijf werd deze taak losgekoppeld, omdat het toch meer werd gezien als een overheidstaak. Uit deze loskoppeling is ProRail ontstaan, de huidige beheerder van het spoorwegnet in Nederland.
De overheid heeft twee typen spoorlijnen gedefinieerd, namelijk het Hoofdrailnet en overige lijnen. Tot aan 2015 heeft de Nederlandse Spoorwegen het alleenrecht om gebruik te maken van het Hoofdrailnet en worden de andere lijnen uitbesteed door de decentrale overheden. Het Hoofdrailnet beslaat kortgezegd de trajecten waar de intercity’s rijden en dus de meeste mensen via reizen.
Dochterbedrijven
De Nederlandse Spoorwegen heeft twee dochterbedrijven, namelijk Qbuzz en Abellio. Met Qbuzz verzorgt zij het openbare busvervoer in Friesland, Groningen, Drenthe en Utrecht. In Utrecht opereert zij echter onder de naam U-OV. Voorheen was zij ook actief in Rotterdam en Den Haag, maar inmiddels is het busvervoer aldaar uitbesteed aan andere vervoerders.
Met Abellio exploiteert de Nederlandse Spoorwegen openbaarvervoerconcessies in het buitenland, namelijk het Verenigd Koninkrijk, Tsjechië en Duitsland. De werkzaamheden variëren van busvervoer tot treinvervoer.